جشن مهرگان، روز «عشقورزی»، خجسته باد
«مس و وه و پیروزگر باد. مینوی مهر ایران. داور بیور گوش و بیور چشم. راست راست داور. تیژ تیژ داور»
بزرگ و نیرومند باد، مینوی مهر ایران ، داوری که دارای بیور گوش و بینهایت چشم و راست و درست و بسیار تیزبین و تیزهوش است.
«میترهه . واورو . گَه اُیه اُئی توییش . رامنو . خواسترهه . خَشنه اُترَهه . یسنائیچه . وهمائیچه . خشنه اترئیچه . فره سسته یه ایچه .»
مهر دارنده دشت های فراخ ، راست اندیش و نامور، دانا و نیرومند و هماره بیدار را میستاییم.
«میثرم . ائیوی . دخیوم . یَزَهمیده . میثرم . انتره. دخیوم . یزهمیده . میثرم . آ . دخیوم .یزهمیده. میثرم . اوپه ئیری دخیوم. یزهمیده. میثرم .اذه ئیری . دخیوم یزهمیده ....»
مهر کشورهای پیرامون ایران را میستاییم. مهر داخل کشور را میستاییم. مهر کشورهای شمالی ایران را میستاییم. مهر کشورهای جنوب ایران را میستاییم. مهر کشورهای شرق ایران را میستاییم. مهر کشورهای غرب ایران را میستایيم. مهر سراسر گیتی را میستاییم که دارای هزار چشم و بیور گوش و دارنده دشتهای فراخ و همیشه بیدار و بیخواب است. (مهریشت)
روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان
مهر بیافزا، ای نگار مهرچهر مهربان
ایزد مهر در فرهنگ ایرانی، نماد عشق و مهرورزی و وفای به عهد میباشد چرا که در باور نیاکانی ، «عشق» بدون پایبندی به « پیمانی» که بستهایم، و رعایت کامل اخلاق و انجام تکالیف انسانی در برابر معشوق، مفهوم دیگری نمیتواند داشته باشد. و دروغ گفتن به مهر، در دین و فرهنگ زرتشتی « مهر ودروج » و از جمله بزرگترین گناهان شمرده شده است.
«جشن مهرگان »، روز مهر از ماه مهر، روز « عشق و دلدادگی و مهرورزی و تحکیم دوستیها » ایرانیان، که «حلقه مهر» نماد گیتوی آن است، را به شما باشندگان در این مجلس فرخنده و همه هممیهنان فرهنگدوست و خردورز و وجدانپرور، شادباش عرض مینمایم.
«جشن مهرگان »، روز مهر از ماه مهر، روز « عشق و دلدادگی و مهرورزی و تحکیم دوستیها » ایرانیان، که «حلقه مهر» نماد گیتوی آن است، را به شما باشندگان در این مجلس فرخنده و همه هممیهنان فرهنگدوست و خردورز و وجدانپرور، شادباش عرض مینمایم.
در ایران باستان جشن مهرگان، دومین جشن بزرگ پس از نوروز بوده، چرا که روز مهر از ماه مهر، زمان برابری دوباره شب و روز در سراسر گیتی میباشد. و ایزد مهر که در وجود همه انسانها به ودیعه گذارده شده، خواستار و پاسدار برابری و عدالت کامل در بین همه انسانها در سرتاسر جهان است. و در باور زرتشتی، «روان» را در ترازوی مینوی «وِنا (گناه)» را با «کِرفِه (ثواب )»داوری میکند و همزاد نگر و بسیار دادگر میباشد و «پاداَفره» روان را بر اساس حقوق انسانی، تعیین مینماید و هیچ شفاعتی را نمیپذیرد.
در ایران باستان این روز فرخنده، روز دادرسی به مظلومین بوده و دولتمردان بارعام میدادهاند. مردم نیز به یکدیگر با بخشش یک شاخه گل یا برگی سبز یا هدیهای مناسب، همراه با سخنان زیبا و مهرآمیز به یکدیگر «مهرگانه» میدادند و عشق و دوستی و محبت میگسترانیدند و نیرو و انرژی میبخشیدند.
شوربختانه مدتی است که شاهد هستیم ایرانیان روز « والنتاین »که روز عشق نزد باختریان است را روز «عشق » خود قرار دادهاند و به یکدیگر هدیه رد و بدل میکنند. درحالیکه در باور نیاکانی ، روز مهر از ماه مهر که «جشن مهرگان» نامیده میشود، «روز عشق و دلدادگی و مهرورزی و تحکیم دوستیها» نزد ایرانیان بوده است.
شوربختانه مدتی است که شاهد هستیم ایرانیان روز « والنتاین »که روز عشق نزد باختریان است را روز «عشق » خود قرار دادهاند و به یکدیگر هدیه رد و بدل میکنند. درحالیکه در باور نیاکانی ، روز مهر از ماه مهر که «جشن مهرگان» نامیده میشود، «روز عشق و دلدادگی و مهرورزی و تحکیم دوستیها» نزد ایرانیان بوده است.
امید است که همه ایرانیان از هر دین و مذهب و فرقه و ملتی که هستند به فرهنگ پربار نیاکانی، بیش از پیش بازگشته و ضمن حفظ همه ارزشهای نیک و انسانی موجود در باورهای خویش، این روز بزرگ و جشن ملی را جایگزین جشن «والنتاین» کنند و روز به روز از عشقهای دروغین، توام با تزویر و ناراستی کاسته گشته و عشق راستین و مهر اهورایی، در بین مردمان پراکنده گردد.
در پایان بایسته میدانم که ازسوی خود و هموندان انجمن موبدان تهران، از انجمن زرتشتیان تهران و همه دستاندرکاران برگزاری این جشن فرخنده و همه شما فرهیختگان و اندیشمندان دیندار و دینیار شرکتکننده در این جشن ملی و شادیبخش و انرژیافزا، صمیمانه سپاسگزاری نمایم. باشد که شاهد همدلی و همازوری بیشتر همه اقشار ملت ایران باشیم.
در پایان بایسته میدانم که ازسوی خود و هموندان انجمن موبدان تهران، از انجمن زرتشتیان تهران و همه دستاندرکاران برگزاری این جشن فرخنده و همه شما فرهیختگان و اندیشمندان دیندار و دینیار شرکتکننده در این جشن ملی و شادیبخش و انرژیافزا، صمیمانه سپاسگزاری نمایم. باشد که شاهد همدلی و همازوری بیشتر همه اقشار ملت ایران باشیم.
« بشود که « مهر» از برای یاری به سوی ما آید. از برای آزادی بسوی ما آید. از برای آرامش بسوی ما آید. از برای آمرزش بسوی ما آید. از برای تندرستی بسوی ما آید. از برای پیروزی به سوی ما آید . از برای اشویی (راستی و پاکی و عشق اهورایی) بسوی ما آید. آن نیرومند همیشه پیروز، سزاوار ستایش، که هرگز فریب نمیخورد و همیشه هشیار و بیدار و بیخواب است.» (مهریشت)
ایدون باد، ایدون ترج باد
موبد دکتر اردشیر خورشیدیان، رییس انجمن موبدان تهران 10 مهرماه 1387 خورشیدی
مهر ایزد و مهرماه 3746 دینی زرتشتی
تالار مارکار تهرانپارسمهر ایزد و مهرماه 3746 دینی زرتشتی